Skip to main content

Het stads- en dorpsgezicht in Nederland van 1550-2000

Tal van kunstenaars hebben grote en kleine steden, belangrijke en minder belangrijke plekken van Nederland door de eeuwen heen in olieverf of aquarel vastgelegd. De vroegste stadsgezichten dateren uit de 16e eeuw, maar ook vandaag zijn er in tal van steden en dorpen nog kunstenaars actief die zich toeleggen op het stadsgezicht als zelfstandig genre binnen de schilderkunst. Deze schilderijen geven ons door de eeuwen heen een mooi en gevarieerd beeld van ons land, de steden van toen en nu, en zo geven zij een beeld, zoals ooit de titel van een boek over het veranderend stadsbeeld van Den Haag luidde, ‘Van bouwen, breken en behouden ‘.

Mijn huidige onderzoek beoogt uit te monden in een boek waarin een keuze gemaakt zal worden van stads- en dorpsgezichten uit ruim vijf eeuwen schilderkunst. Hierbij is ernaar gestreefd niet alleen de grote steden Amsterdam, Den Haag en Utrecht aan bod te laten komen, steden die in de 18e eeuw toen het stadsgezicht als genre op zijn hoogtepunt was, het ruimst vertegenwoordigd zijn. Maar ook worden de provinciesteden in beeld gebracht, van Groningen tot Maastricht, van Haarlem tot Enschede en Middelburg. Met ruim 120 afbeeldingen belooft het een kleurrijk boek te worden, waarbij de begeleidende teksten heden en verleden met elkaar verbinden waar dat mogelijk is, en verloren gegane stukken stad weer even tot leven gebracht zullen worden waar dat kan. De keuze van de schilderijen is uiteraard subjectief, dat kan niet anders in dit bestek. Er is gekozen voor het geschilderde stadsgezicht, in olieverf of aquarel dus. Dat is een keuze, die ook uit praktische overwegingen is gemaakt: immers zou het ondoenlijk geworden zijn een keuze te maken als ook alle, met name 18e eeuwse tekeningen, bij de selectie betrokken zouden worden.

Het boek is inmiddels op 15 april 2024 verschenen bij WBooks in Zwolle.

Verwante publicaties